معرفی رشته های پژوهشی - کمیکار

تاریخ ثبت :1404/04/27

کمیکار چیست؟ | مسابقات Chem-e-Car در ایران و جهان

کمیکار (به انگلیسی: Chem-E-Car) یا ماشین شیمیایی، یک مسابقه علمی-آموزشی جذاب در حوزه مهندسی شیمی است که هرساله بین دانش‌آموزان و دانشجویان برگزار می‌شود. شرکت‌کنندگان باید یک خودروی کوچک را طراحی و بسازند که بدون استفاده از باتری‌های الکتریکی یا سوخت‌های فسیلی، صرفاً با واکنش‌های شیمیایی حرکت کند.

معمولاً هدف، طی کردن یک مسافت معین (مثلاً ۱۵ تا ۳۰ متر) و حمل یک بار مشخص (مانند بطری آب یا وزنه) است؛ به طوری که خودرو باید در نقطه پایان متوقف شود. این رقابت دانش‌آموزان و دانشجویان رشته‌های مهندسی، شیمی، فیزیک و علاقه‌مندان به علوم پایه را گرد هم می‌آورد.


تاریخچه مسابقه کمیکار

مسابقات کمیکار اولین بار در سال 1990 میلادی (1369 شمسی) در انجمن مهندسان شیمی برگزار شد و به سرعت در سراسر دنیا گسترش یافت.‌ در ایران نیز، مسابقات کمیکار از سال ۱۳۷۹ شمسی آغاز شد و تا امروز همواره مورد استقبال مدارس و دانشگاه‌ها بوده است.


قوانین و نکات مهم در کمیکار

  • منبع انرژی: تنها باید از واکنش‌های شیمیایی استفاده شود. نمونه‌ها: واکنش سرکه و جوش شیرین برای تولید گاز، سلول سوختی هیدروژنی، باتری شیمیایی دست‌ساز.
  • ایمنی و اندازه: ابعاد خودرو طبق قوانین مسابقه محدود است و استفاده از مواد منفجره یا سمی ممنوع است. تیم‌ها باید گزارش ایمنی ارائه دهند.
  • عملکرد خودرو: خودرو باید بتواند مسافت مشخص را طی کند و به‌دقت در نقطه پایان بایستد. معیار امتیازدهی شامل دقت توقف، نوآوری و حمل بار است.

اهمیت آموزشی مسابقات Chem-e-car

مسابقات کمیکار فقط یک مسابقه نیست؛ بلکه فرصتی عالی برای تقویت مهارت‌های مهندسی، حل مسئله، طراحی، کار تیمی و درک عملی مفاهیم شیمی (مانند واکنش‌های اکسایش-کاهش) و فیزیک (انرژی جنبشی و پتانسیل) است. این خودروها دوستدار محیط زیست هستند و راهکارهایی نوین برای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر ارائه می‌کنند.


کمیکار در مدارس انرژی اتمی ایران

مدارس انرژی اتمی ایران با محوریت پژوهش، فعالیت زیادی در حوزه کمیکار دارند و هر ساله دانش‌آموزان این مدارس موفق به کسب رتبه‌های برتر کشوری و منطقه‌ای در مسابقات کمیکار می‌شوند.


سوالات متداول درباره مسابقات کمیکار

۱. آیا همه دانش‌آموزان می‌توانند در مسابقات کمیکار شرکت کنند؟
بله، تمام دانش‌آموزان علاقه‌مند به علوم و مهندسی می‌توانند با تشکیل تیم در این رقابت شرکت نمایند.

۲. هدف اصلی مسابقه کمیکار چیست؟
هدف اصلی، ترویج علم، خلاقیت، همکاری تیمی و آموزش عملی مفاهیم شیمی و فیزیک است.

۳. چه نوع واکنش‌های شیمیایی در کمیکار استفاده می‌شود؟
انواع واکنش‌های الکتروشیمیایی و گرمایی، مانند واکنش سرکه با جوش شیرین یا ساخت سلول سوختی.


جمع‌بندی

کمیکار، ترکیبی از علم، خلاقیت و مهندسی است که فضای رقابتی سالم و آموزنده‌ای برای علاقه‌مندان به علوم پایه فراهم می‌آورد و فرصتی ارزشمند برای تجربه عملی آموخته‌های کلاسی به‌شمار می‌رود.